Kars Müzesi 

Arkeoloji Salonu, Etnografi Salonu ve müze bahçesindeki taş eserlerden oluşan Modern Kars Müzesi, bölgenin, tarih öncesinden itibaren hafızasının tutuyor. 

Kars gezisinin önemli kültürel ve tarihi duraklarından biri olan müzeyi, mutlaka ziyaret edilecek yerler listesinde ilk sıralara not almanızı öneririz. Anadolu’nun bitip de biraz ötede Kafkas coğrafyasının başladığı bu tarihi yerleşim bölgesi birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış, köklü bir geçmişe sahip. Aynı zamanda tarihi İpek Yolu üzerinde olması sebebiyle bir zamanların görkemli krallığı Ani’nin başkenti olan Kars, bölgenin en önemli antik kenti olarak görülmektedir.

Modern Kars Müzesi, bölgenin arkeolojik geçmişine ışık tutuyor olmasıyla ziyaretçilerine, tarih öncesinden itibaren Kars’ın geçmişi hakkında bilgi veriyor. Etnografik koleksiyonu ile bölgedeki kültür kimliklerinin ve yaşam biçimlerinin tarihi geçmişine yolculuğa çıkaran müze, Kars’ı yakından tanımak için nefis bir görsel, tarihi ve kültürel kaynak. 

Çocuklarla yapılacak aktivite fikri arayan misafirlerimiz için Paleolitik dönemden kalma bir dinozor kemiğinin de sergilendiği müzeyi ailece gezmek, harika bir tatil planı. Dinozorları, çocuklar kadar seven büyüklerin de bu ilginç koleksiyonu görmekten heyecan duyacağı kesin.  

Kars Müzesi Tarihçe 

Müze, 1959 yılında,  Kars’ın en değerli kültürel mirası Ani Harabeleri’ni ve bölgenin arkeolojisini koruma altına almak için kurulmuştur. Kültür varlıklarını korumak ve envanter oluşturmak amacıyla ilk olarak vilayet konağında Eski Eserleri Koruma Müze Memurluğu olarak küçük birim şeklinde oluşturulur. Daha sonra, bölgede yapılan çalışmalar sonucunda toplanan eserlerin artmasıyla Kümbet Camii olarak bilinen, eski adıyla 12 Havariler Kilisesi ilk defa müze olarak kullanılmaya başlar. 1964 ile 1978 yılları arasında taşınabilir eserlerin sergilendiği tarihi Kümbet Camii’ndeki müze Kars Müzesinin ilk halidir. 

Bugünkü müze binası, 1981 yılında hizmete açılır. Eserlerin toplanması, koleksiyonun ayrışması ve müzenin bölümlere ayrılması yıllar içinde oluşur ve  Modern Kars Müzesi bugünkü halini alır.  

Kars Müzesi Koleksiyonları 

Kars, Türkiye sınırları içindeki en eski yerleşim yerlerinden biridir ve Ani gibi Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınmış kıymetli kültür emanetlerine ev sahipliği yapmaktadır. Müzeler, şehirlerin tarihi ve kültürel değerlerinin korunması ve yönetilmesi bakımından önemlidir ve Cumhuriyet’in ilanından sonra birçok bölgede olduğu gibi Kars’ta da bu yönde adımlar atılır ve ilk olarak kentin bir takım bölgelerinde dağınık haldeki eski taş eserler toplanmaya başlanır. Günümüzde müzenin bahçesinde ziyaretçileri karşılayan taş eserlerin çoğu bölgede yaşamış Türk boylarına ait olmakla beraber Urartular gibi Kars ve çevresinde hüküm sürmüş kadim uygarlıklardan kalma tarihi eserler de mevcuttur.  

Koleksiyondaki eserleri dönemlerine göre sıralamak gerekirse: 

1. Paleolitik Döneme Ait Eserler.
2. Tunç Çağı Eserleri.
3. Urartular Dönemi Eserleri.

Bölgede hüküm sürmüş çeşitli devletlere ait sikkeler, arkeolojik kazılarda bulunmuş farklı dönemlere ait kişisel eşya ve objeler, tarihi kitabeler ve daha fazlası, müzede görebileceğiniz diğer eserler. 

Kars Müzesi, arkeolojik kazılarda bulunmuş eserlerin sergilendiği arkeoloji salonu ve bölgenin etnografik tarihine ışık tutan parçaların gösterildiği etnografya salonu olmak üzere iki salondan meydana gelmektedir. Müzenin bahçesi de taş eserlerin sergilendiği bir tür açık hava müzesi şeklinde kullanılmaktadır.

Kars Müzesi Arkeoloji Salonu 

Yontma taş devri dediğimiz Paleolitik döneme ait eserleri arkeoloji salonunda görebilirsiniz. Bu bölüm, özellikle okul çağındaki çocukların en çok ilgi gösterdiği kısımdır. Taştan yapılmış baltalar ve benzeri aletler ile meşhur dinozor kemiği, Paleolitik dönem koleksiyonunun en önemli parçalarıdır. M.Ö 13 bin yıl öncesine kadar uzanan bir geçmişe ait yontma taş devri kalıntılarını yakından görmek, Kars’ta geçirdiğiniz günlere bambaşka bir boyut ekleyecek nitelikte. 

Tunç döneminden kalma madeni eserler ve Ani Ören Yeri kazılarında bulunan bir takım pişmiş topraktan objeler, M.Ö 3 bin civarında Kafkaslardan, Anadolu’ya göçen çeşitli medeniyetlere ait olduğu bilinen tarihi kalıntılar. Madenin eritilip ilk defa çeşitli eşyalara dönüştürüldüğü Tunç Devrine ait birçok gündelik eşya, koleksiyonun bu bölümünde sergilenmektedir. 

Urartular, Kuzeydoğu Anadolu’da çok geniş bir alanda hakimiyet kurmuş, bölgede oldukça köklü bir geçmişi olan, kültürel olarak da ileri bir medeniyettir. Urartulardan kalma bronz savaş aletlerinin sergilendiği kısım, arkeoloji salonundaki en ilgi çekici bölümdür diyebiliriz. 

Kars Müzesi Etnografya Salonu 

Başta, el yazması Kuran-ı Kerim nüshaları olmak üzere çok sayıda görülmeye değer kıymetli eserin sergilendiği etnografya koleksiyonu oldukça zengindir. 18. ve 19. yüzyıl Osmanlı Dönemine ait halı kilim gibi yöresel dokuma eserler, çeşitli silahlar, topraktan objeler ve gündelik yaşama dair birçok eşyanın sergilendiği etnografya salonu bölgenin etnik geçmişinin izini sürmek için harika bir arşiv niteliğinde. Kars’ta geçmiş yaşamların neye benzediğini görmek, yüz yıllar evvelinden kalma eşyaların dilinden bir zamanlar Kars’taki hayatı dinlemek isterseniz, Kars Müzesi’nin birinci katındaki etnografya müzesinin geniş koleksiyonuna göz atın, kulak kabartın deriz.

Koleksiyondan Önemli Eserler 

Kars’ın kurtuluşunun simgelerinden biri olan Kazım Karabekir’e ait vagonun da sergilendiği müze, az sayıda da olsa Cumhuriyet Dönemi eserlerine de ev sahipliği yapmaktadır. Müzeyi gezmek isteyenler için, koleksiyondaki önemli eserlerin bazılarını şöyle sıralamak isteriz: 

Dinozor Kemiği:

Arkeoloji salonunda sergilenen dinozor kemiği, müzenin en popüler parçalarından biri. 65 milyon yıl önce nesli tükenmiş bir dinozora ait olduğu tahmin edilen kemik, dinozorun ayak bileğine ait. 

Ryton:

Kars Müzesi’nin sembollerinden biri olan bu ünlü tarihi eser, Tunç Dönemine ait, pişmiş topraktan yapılma bir mezar süsü ve yaklaşık dört bin yaşında. 

Büyük İskender’e Ait Altın Sikke:

Tarihin en güçlü hükümdarlarından Makedonya Kralı Büyük İskender’e ait altın sikke, Helenistik döneme ait.  

Bazalt Taştan Balık Heykeli:

Bölge mimarisinin temel yapı taşı bazalttan yapılmış Balık Heykeli, müzenin bahçesinde sergileniyor. Urartular dönemine ait değerli tarihi eserlerden biri.  

El Yazması Kuran-ı Kerim:

Osmanlı döneminde kalma el yazması Kuran-i Kerim nüshaları, müzenin en değerli emanetlerinden.