Kars Mutfağı'nın Gurme Lezzetleri 

Dünyaca ünlü Kars Gravyeri ve balı dışında yöreye özgü yemekleriyle de gurme rotalara dahil edilmesi gereken Kars, Doğu Anadolu’nun en orijinal ve leziz mutfaklarından biridir.

Seyahat etmenin, yeni yerler görmekten başka en muhteşem yanı sizin için de yeni tatlar, yöresel yemekler, farklı lezzetler denemekse Kars’tan fazlasıyla etkileneceğiniz kesin. Burada yedikleriniz aklınıza gelince ağzınızın sulanacağını, midenizin guruldayacağını şimdiden söyleyelim. 

Gusto Sahibi Seyyahların Bayılacağı Şehir Kars

Latince kelime karşılığı tat almak anlamına gelen bu romantik kelime İtalyan’ca zevk, beğeni anlamına geliyor. Gusto sahibi olmak, rafine zevkleri olan kişiler için kullanılan bir tabir. Kars mutfağına özgü rafine lezzetler Gravyer, Kaz Pastırması, Bal, Kete ve Sarı Sazan gusto sahibi gezginlerin unutamayacağı türden bir damak zevki sunuyor. 

Yemek kültürü turlarının, gurme rotaların turizmde öne çıkmasıyla Antep ve Hatay gibi Anadolunun zengin mutfakları, Kuymak gibi yöresel lezzetler yurtiçi ve yurtdışında bir yankı bulmuş oldu. Kars, Gravyer peyniri ile dünyanın beğenisini kazanmış olsa da mutfağı yeteri kadar bilinmez. Bu yanıyla henüz tam anlamıyla keşfedilmemiş, lezzet avcılarının kalbini fethedecek tatlar barındırmaktadır.

“Bunların tadına bakmadan Kars’tan ayrılmayın” diyeceğimiz, bölge mutfağının en lezzetli ve başka yerde bulamayacağınız yemeklerini şöyle sıralayabiliriz:

1) Tandırda Kaz

Kaz eti, Kars mutfağına özgüdür, Anadolu’daki diğer mutfak kültürleri arasında özel ve özgün bir yeri olmasını sağlar. Tandırda Kaz, ilk önce tadına bakmanız gereken yöresel yemeklerin başında geliyor. Kesildikten sonra yaklaşık 5 saat güneşte kurutulmaya bırakılan kazlar daha sonra tandıra asılıyor ve odun ateşinde ağır ağır pişerken, yağı da  önceden haşlanmış olan ve  kazların altına tandırın içine yerleştirilmiş bulgurun üzerine damlıyor. 

2) Piti

Güveçte koyun ya da kuzu etiyle yapılan, bölgenin meşhur et yemeklerinden biri. Pişen etin güveçte biriken yağı,  yemeğin tabanına serilen ekmek parçalarının üzerine döküldükten sonra güveçteki et, nohut ile servis edilir. Piti’yi sebze ile pişiren ya da servise sebze ekleyen restoranlar da var fakat orjinalinde sadece ekmek, et, et suyu ve nohuttan oluşur ve  acı turşuyla  yenir.  Bölge haklı arasında popüler bir yeri olan Piti, koyun eti sevenlerin çok hoşuna gider fakat biraz ağır bir yöresel lezzet olduğunu söylemek isteriz. Ziyadesiyle rafine bir tattır.  Kars, mera hayvancılığının devam ettiği bir bölge olduğundan bu bölgedeki et kıymetlidir,  tadı güçlüdür.  

3) Gravyer

Kars gravyerini tattıktan sonra başka bir gravyeri beğenmeniz ne yazık ki söz konusu olamaz, hayal kırıklığı kaçınılmaz bir sonuç. Peynirle  olan ilişkinizi değiştirecek, gerçekten özel bir lezzetten söz ediyoruz. Her biri en az 30 kilo gelen dev peynir tekerleri, kesilmiş peynirin petekli yapısı gözlerinize ziyafet çekerken, muhteşem kokusu ve  tadı aklınızı başınızdan alabilir. Abarttığımızı düşünüyorsanız, Kars’ta peynir bir tutkudur, hatırlatmak isteriz. Fakat gravyer o kadar özel bir peynirdir ki peynir yemeyen, sevmeyenler dahi Kars gravyerini denedikten sonra  peynir yemeye daha doğrusu Kars gravyeri yemeye başlar. 

Gravyerin doğduğu köy olan Boğatepe köyündeki Peynir Müzesini gezmeyi, gravyerin Kars’taki babası İsviçre’li peynir üreticisi David Moser’in hikayesini dinlemeyi ve buradan gravyer almayı ihmal etmeyin. 

4) Kete

Doğu Anadolu bölgesinde, savaş zamanı ortaya çıkan biraz da yokluktan üretilmiş ama lezzetli hamur işlerinden biri de Kete. Aradan, Erzurum, Van gibi Kuzey Doğu Anadolu  bölgesinde kete çok meşhur ama Kars ketesi bambaşkadır.  İçinde tereyağı ile yoğrulmuş  un olan keteyi sıcakken, çayla yemelisiniz.  

5) Feselli & Nezih & Kars Katmeri 

Kars’ta kahvaltı  ya da bir çay saatinde bu üç güzelden de mutlaka tatmalısınız. Nezik, mayalanmış hamurun kaymak kullanılarak açıldığı, sacda pişen, kokusu aklınızı başınızdan alacak, yedikçe yiyesiniz gelecek bir tür ekmek. Feselli, aynı şekilde mayalanmış hamurun yağla açılmış versiyonudur, gene sacda pişen eklemlerden. Kars katmeri, incecik açılmış hamurların tel tel döküldüğü çok özel bir yöresel tat, Kars böreği de denir. Kars’ın her yerinde çok güzel yapılır, mutlaka tatmanız gereken yıldızlı lezzetlerden. 

6) Umaç Helvası 

Bölgenin en meşhur tatlısıdır. İrmik helvasına benzese de diğer helvalar gibi kavrularak yapılmadığı için tadı da farklıdır. Un yoğrulur, kızgın yağa dökülür ve şerbeti eklenir. Tatlı sevenlerdenseniz helvanızı Kars’ın nefis kaymağıyla birlikte isteyebilirsiniz. 

7) Hangel 

Et yerine soğan ile mantı efekti verilmiş bu nefis yemeğin görüntüsü sizi yanıltmasın, yumurtalı hamurdan açılan kesme yaprakların lezzetini değme İtalyan makarnasında bulamazsınız. Yoğurt ve tereyağlı soğanlı sosla servis edilen Hangel, Kasr mutfağının gözbebeklerinden.  

Ayrıca; Revan Köfte, Hörre, Haşıl, Evelik Çorbası, Hasuda mutlaka tatmanız gereken diğer yöresel lezzetler.